Waarom zijn er zoveel kwekerijen in Opheusden?

De eerste datering van een kwekerij in Opheusden komt uit 1367. We kunnen dus stellen dat er al zeker vanaf de 14e eeuw in Opheusden bomen worden geteeld. In deze periode waren dat vooral fruitbomen, bedoeld voor de lokale afzet. Hoe kan het aantal kwekerijen zo gegroeid zijn dat zelfs het koninklijk echtpaar een bezoek bracht aan het nu grootste laanboomcentrum van Europa? Kortom, waarom zijn er zoveel kwekerijen in Opheusden? 

Een stukje geschiedenis…

Het kweken kwam in de late helft van 1800 echt op gang. Boomkwekers gingen met paard en wagen op zoek naar een ander afzetgebied in steden als Arnhem en Doesburg. Ook werd het eerste contact gelegd met Duitsland. Toen er in de 19^e eeuw een spoorlijn kwam konden er via het station Kesteren bomen getransporteerd worden over het gehele land en werd de handel naar Duitsland ook groter. Tijden van voorspoed en tegenspoed wisselden elkaar af. In 1920 bestond de Opheusdense teelt uit 60 hectare.

In de vroege jaren van de 20e eeuw kende men ook de “vliegende Hollanders”. Dit waren kwekers die met een tiental bomen aan de fiets gebonden het land afreisden om bomen aan de man te brengen. 

Vanaf de jaren 70 van de vorige eeuw werden bomen op een gelijke rij geplaatst wat nogal wat voordelen met zich meebracht. In deze tijd word ook de techniek beter. Het zware handwerk tijdens het rooien en planten wordt gemakkelijker dankzij gebruik van machines, zoals de rooiploeg.

Vandaag de dag bestaat Opheusden uit zo’n 160 kwekers, 1560 volle grond kweek en uit wel meer dan 6 miljoen bomen.

Gunstige locatie

Opheusden is gelegen in de Betuwe, een streek met vruchtbare grond en een mild klimaat. Deze omstandigheden zijn gunstig voor de teelt van bomen. De nabijheid van de rivier de Rijn zorgt voor een goede watervoorziening en irrigatiemogelijkheden, wat essentieel is voor de groei van bomen.

Sterke marktvraag

Nederland staat bekend om zijn hoogwaardige boomkwekerijsector. De kweker in Opheusden kan profiteren van de sterke marktvraag naar bomen, zowel binnen als buiten Nederland. De nabijheid van grote stedelijke gebieden helpt ook mee aan de toegang tot markten en klanten.

Kennis en ervaring

Generaties lang hebben boeren en kwekers in de regio hun kennis en ervaring gedeeld, aan het nageslacht maar ook aan de lokale gemeenschap. Zodoende werd het kweken van bomen een traditionele vaardigheid waarbij de expertise die zich steeds verder ontwikkelt. Krachten worden gebundeld om samen de afzetketen te beheersen. Zo ontstond er in Opheusden het Laanboomhuis, een ontmoetingscentrum voor de laanboomsector. Een plek van ontmoeting, educatie en innovatie voor boomkwekers. 160 boomkwekers die dicht op elkaar gevestigd zijn en aanwezige toeleverende en dienstverlenende bedrijven zorgt er ook voor dat iedereen snel op de hoogte is van nieuwe inzichten en zaken die belangrijk zijn voor het bedrijf.

Goede infrastructuur

Opheusden heeft ook een goede infrastructuur, die boomkwekers ondersteunt. Zo zijn er diverse transportmogelijkheden, dienstverleners en toeleveranciers die afgestemd zijn op de behoeften van de sector.

Al deze factoren hebben bijgedragen aan de concentratie van boomkwekerijen in Opheusden. De combinatie van gunstige geografische omstandigheden, expertise, marktfactoren en een cultuur van samenwerking en kennisdeling die de ontwikkeling blijft stimuleren.

Gebruikte bronnen:
Jubileumboek Neder-Betuwe (2007)
Opheusden als Boomteeltcentrum (J. Doorenbos)
Tree Centre Opheusden (https://www.treecentreopheusden.nl)
Nederlands Dagblad (https://www.nd.nl/nieuws/nederland/934051/opheusden-koketteert-met-laanboomteelt)

Terug naar overzicht